Sunday, December 17, 2017

Γιάννης Μακριδάκης, “Όλα για καλό”

Αν λάβουμε τοις μετρητοίς τον τίτλο, πρέπει να αισιοδοξούμε. Πίσω απ’ την προσφυγιά, ανοίγεται μια νέα πατρίδα. Πίσω απ’ την προκατάληψη, μια ζεστή αγκαλιά. Πίσω απ’ τις δυσκολίες, νέες ευκαιρίες.



Γιάννης Μακριδάκης
“Όλα για καλό”
εκδόσεις Εστία -2017


Μια ιστορία αλήθειας και κλείνει το τραύμα (MC Yinka):
Τ’ όνομα του Μακριδάκη συζητιέται στο Βιβλιοκαφέ όσο θυμάμαι την παρουσία μου εδώ. Ο Π.Φ. είχε γράψει ότι έχουμε διαβάσει όλα του τα βιβλία. Αν και δεν είμαι σίγουρη ότι εγώ όντως τάχω διαβάσει.

Τα κακά τα κείμενα / Τη δική μου τη φθορά / Τα ψευτοπαλίκαρα (MC Yinka):
Κέντρο του τελευταίου βιβλίου του συγγραφέα δεν είναι οι μετανάστες-πρόσφυγες. Ούτε οι λεπροί. Είναι μάλλον οι προκαταλήψεις. Οι μετανάστες που είναι πάντα ένας μικρός μπελάς. Οι λεπροί που ακόμα και σήμερα θεωρούνται εξοβελιστέοι. Και μάλιστα οι απόγονοί τους δεκαετίες μετά θεωρούνται επίφοβοι φορείς της ασθένειας.

Ο αφηγητής Δημοσθένης ψάχνει να βρει αθόρυβα το νήμα για να βγει από έναν λαβύρινθο μυστικών. Ποιος είναι ο ξέπαπας Μιχάλης που βρίσκει θάνατο μια καταρρακτώδη νύχτα; Ήταν μήπως αυτοκτονία; Και η συμπαθής Κατερίνα που ήρθε εθελόντρια στο κέντρο μεταναστών τι τη συνδέει με το νησί; Κι ο ίδιος ο Δημοσθένης άθελά του θα γίνει φορέας ενός μυστικού που αφορά τη ζωή του. Η ιστορία που ξεκινά με τον θάνατο του Μιχάλη και τον θάνατο ενός πρόσφυγα συνεχίζεται σε ιστορίες που καλύπτουν κενά από το παρελθόν. Σαν η λαϊκή ψυχή μέσω της μνήμης να μπορεί να ξαναγράψει την Ιστορία.

Είπα πιο πριν ότι κέντρο του μυθιστορήματος είναι οι προκαταλήψεις. Όλα βέβαια διαρθρώνονται πάνω σε μια προσωπική ιστορία που συνδέει παρόν και παρελθόν. Αλλά πάνω σ’ αυτή την καλοδεμένη υπόθεση απλώνονται οι έλικες αναρριχώμενων θεμάτων που άπτονται της εικόνας του ξένου και του παράταιρου. Ο Μιχάλης είναι ένας αυτό-παραγκωνισμένος της κοινωνίας. Οι λεπροί εξοβελισμένοι και μιαροί. Οι πρόσφυγες έρχονται να προστεθούν στα πολλά βάρη των νησιωτών.

Θαυμάζω την ικανότητα του Μακριδάκη να συνδέει στοιχεία που φαίνονται άσχετα. Σαν αναρριχητικό φυτό η αφήγησή του απλώνει κλαδιά και πιάνει το παρόν και το συνδέει με το παρελθόν, αρπάζει το μικρό και το καρφώνει στο μεγάλο, αγκαλιάζει το ιδιωτικό και το συρράπτει με το δημόσιο.
 
Το μυαλό μου ν’ ανοίξει να δώσει τροφή στην πένα (MC Yinka):
Ένα απ’ τα καλύτερα βιβλία του Μακριδάκη. Όσα έχω διαβάσει. Το χάρηκα γιατί χάθηκα στους διαδρόμους της ιστορίας. Το χάρηκα επίσης γιατί με προβλημάτισε, μ’ έκανε να σκεφτώ πίσω απ’ τα δελτία ειδήσεων, να ξαναδώ τη στάση του ανθρώπου απέναντι στον άνθρωπο.


> Ο Γιάννης Μακριδάκης γεννήθηκε το 1971 στη Χίο και σπούδασε μαθηματικά. Από το 1997, που ίδρυσε το Κέντρο Χιακών Μελετών με σκοπό την έρευνα, αρχειοθέτηση, μελέτη και διάδοση των τεκμηρίων της Χίου, οργανώνει τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου, επιμελείται τις εκδόσεις του και διευθύνει το τριμηνιαίο περιοδικό "Πελινναίο". Έχει γράψει τα βιβλία "Συρματένιοι, ξεσυρματένιοι, όλοι. Χιώτες πρόσφυγες και στρατιώτες στη Μέση Ανατολή: Μαρτυρίες 1941 - 1946" (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2006) και "10.516 μέρες: Ιστορία της νεοελληνικής Χίου 1912 -1940", ιστορικό αφήγημα (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2007), το πρώτο μυθιστόρημά του "Aνάμισης ντενεκές" (Eστία 2008) κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο (2009) και στα τουρκικά, "Η δεξιά τσέπη του ράσου", νουβέλα (Εστία 2009), "Ήλιος με δόντια", μυθιστόρημα (Εστία 2010), "Λαγού μαλλί", νουβέλα (Εστία 2010), "Η άλωση της Κωσταντίας", μυθιστόρημα (Εστία 2011), "Το ζουμί του πετεινού", νουβέλα (Εστία 2012), "Του Θεού το μάτι", νουβέλα (Εστία 2013), "Αντί Στεφάνου", (Εστία 2015), "Η πρώτη φλέβα", νουβέλα (Εστία 2016).

Πάπισσα Ιωάννα

3 comments:

Διονύσης Μάνεσης said...

Καλημέρα.
Έχω την αίσθηση ότι το συνολικό έργο του Γιάννη Μακριδάκη, παρόλο που δεν περιορίζεται στις συντεταγμένες του τόπου του, είναι απ' αυτά που σμιλεύουν τη φυσιογνωμία του, που τον εμπλουτίζουν και του προσδίδουν στοιχεία βαθύτερα και γοητευτικότερα.Δεν ξέρω αν συμβαίνει και σε κάποιον άλλον, αλλά για μένα το όμορφο νησί του, η Χίος, έχει πια και τη σφραγίδα του Μακριδάκη. Το νησί τού δίνει την πρώτη ύλη κι ο Γιάννης του την επιστρέφει σε κόσμημα, τη μετατρέπει σε χαρακτήρα.
(Το"όλα για καλό" δεν το έχω προλάβει)
Ευχαριστούμε για την ανάρτηση.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ισχύει.
Αν και προτιμώ να βλέπω το τοπικό του Μακριδάκη μέσα σε έναν ευρύτερο προβληματισμό για το γενικό.
Καλημερούδια.
Π.Ι.

Unknown said...

Νομίζω ότι κάθε βιβλίο του Μακριδάκη "σχολιάζει" τα γεγονότα της εποχής μας, π.χ Η αριστερή τσέπη του ράσου το θάνατο του Χριστόδουλου, στου Θεού το μάτι τις εκλογές του 2012... το ολα για καλό αναφέρεται στην προσφυγική κρίση,με τρόπο σεμνό και ανθρώπινο.
Εύχομαι χρόνια πολλά με πολλές αναγνώσεις και γραφίματα.
Σουμέλα