Thursday, January 30, 2014

“Όλοι μπορούν να κάνουν φόνο” της Ανθής Λεκάτη

Πίσω από την προσωπική-μας ζωή κρύβονται συχνά αδιόρατα μεγάλα συμφέροντα και πίσω από έναν συγγραφέα που συγκεντρώνει εμπειρίες και στοιχεία για τα βιβλία-του κινούνται επιχειρηματικοί μηχανισμοί που δεν είναι καθόλου αθώοι. 
 
 
Latte macchiato:
Ανθή Λεκάτη
“Όλοι μπορούν να κάνουν φόνο”
εκδόσεις Μελάνι
2013 

            Φαντάζομαι συχνά τον συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων να κάθεται στο γραφείο-του με χαρτί και μολύβι και να κάνει σχεδιαγράμματα, να καταγράφει ενδείξεις, υπόπτους, κίνητρα, να συνδέει πειστικά και παραπειστικά τα στοιχεία, να ετοιμάζει το πλάνο του βιβλίου-του παίζοντας με τους συλλογισμούς και την πορεία των ερευνών. Σαν ένα μεγάλο παιδί που παθιάστηκε με τα Lego-του και αποφάσισε να δοκιμάσει ποικίλους συνδυασμούς, μέχρι να βρει την καλύτερη συνδεσμολογία και να ενώσει τα πολύχρωμα τουβλάκια-του. Κι όπως είχε πει κάποιος, η πλοκή ενός έργου δεν είναι απλή υπόθεση.
            Η νεαρή συγγραφέας ξέρει να παίζει καλά με τα τουβλάκια-της: ένας γόης συγγραφέας αστυνομικών, δυο γυναίκες πτώματα, μια ψυχολόγος σε δράση, μια λέσχη ανάγνωσης, δυο αστυνόμοι που δεν μασάνε, ένας αδελφός που θέλει να εκδικηθεί, ένας φίλος που ξέρει να κινείται παρασκηνιακά. Το πρώτο πτώμα, η Όλγα, φέρνει ξανά στο προσκήνιο το άλλο, που είχε βρεθεί ένα χρόνο πριν, τη Μαρία. Κι οι δύο σχετίζονται με τον διάσημο συγγραφέα Γιώργο Καζάκο και πεθαίνουν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο. Είναι τυχαίο; Και έτσι ένας θίασος από περιφερειακά πρόσωπα που εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κάνουν την έρευνα ένα κουβάρι σοφά υπολογισμένων κόμπων.
            Για αστυνομικό μυθιστόρημα κλασικής εποχής, που φορτσάρει όταν πρέπει, που διασπείρει ενδείξεις, που ακολουθεί συνεπή βήματα μέχρι την εξιχνίαση, που ακολουθεί ντόμινο σημείο προς σημείο τα ίχνη έως τον δολοφόνο, είναι καλό. Η αλληλουχία είναι εύλογη, οι έρευνες δεν κάνουν άλματα, οι συλλογισμοί τους οποίους υποβάλλει τον αναγνώστη, η πλοκή που στηρίζεται σε προσεχτικές κινήσεις είναι ατού που δύσκολα σε κάνουν να αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια-σου. Δυο μέρες γεμάτες δράση, που σε έκαναν να περιμένεις πότε θα ξαναπιάσεις το μυθιστόρημα, που σε έβαζαν σε μια ανυπόμονη αναμονή. 
            Το έργο ολοκληρώνεται χωρίς χάσματα. Διαβάζουμε μια μηχανή νοημάτων, που συνδέει τα μεμονωμένα και οδηγεί σε ασφαλείς διασυνδέσεις. Πίσω από τους φόνους κρύβονται –όπως πάντα- μεγάλα συμφέροντα κι έτσι ο ένοχος είναι μακριά από την καθημερινότητά-μας. Αυτό βέβαια δεν είναι το μόνο κλισέ της ιστορίας: η αστυνομία που κάνει τα στραβά μάτια, η προδοσία, ο αδιάφθορος αστυνόμος που δεν κολλάει σε πιέσεις κ.λπ. Δεν ενοχλούν όμως τόσο, αφού κάθε αστυνομικό μπαινοβγαίνει στα στερεότυπα για να επιβεβαιώσει την ειδολογική-του αξία.
            Αυτό που εξακολουθώ να γράφω κατά καιρούς είναι τέτοια έργα είναι μίας χρήσης. Διαβάζουμε, λύνουμε ή όχι τον γρίφο, τελειώσαμε. Μένουμε εκεί και δεν ανοίγουμε περισσότερο τη σκέψη-μας. Αυτό ωστόσο δεν υποβαθμίζει το εγχείρημα, αλλά το κρατά στο περιθώριο των εξελίξεων.
Πατριάρχης Φώτιος

No comments: