Friday, August 28, 2009

Cafe au Lait: Ζορζ Σιμενόν

Georges Simenon
“Le Petit Homme d’ Arkhangelsk”
1956
“Ο ανθρωπάκος από το Αρχαγγέλσκ”
μετφ. Α. Μακάρωφ
εκδόσεις Άγρα
2009

Το όνομα του Σιμενόν έχει συνδεθεί στο μυαλό-μου με την ανανέωση του αστυνομικού μυθιστορήματος μετά την κλασική φόρμα του μεσοπολέμου και τις ιστορίες τύπου Άγκαθα Κρίστι. Το συγκεκριμένο έργο, παρόλο που δεν ανήκει στη γνωστή σειρά με τον αστυνόμο Μαιγκρέ, είναι το πιο ανθρώπινο αστυνομικό έργο που έχω διαβάσει ποτέ. Θέλω να τονίσω πως μέσα στην ιστορία και την αναζήτηση της λύσης ξεπηδά η κεντρική φιγούρα που είναι πολύ πειστική, καθημερινή, ανθρώπινη, με μια βαθιά τραγικότητα που προκύπτει από τη γνήσια διάθεσή-της για αυτοθυσία.
Ο Ζονάς Μιλκ, ρωσοεβραίος βιβλιοπώλης και φιλοτελιστής, ζει σε μια μικρή πόλη της Γαλλίας, όπου παντρεύεται καθαρά από αλτρουισμό την ξεπεταγμένη σε ερωτικές σχέσεις Τζίνα. Όταν μια νύχτα εξαφανίζεται, όπως το έχει ξανακάνει για να συναντηθεί με κάποιον εραστή της, ο Ζονάς λέει ένα αθώο στην αρχή ψέμα προκειμένου να την καλύψει. Μπαίνει μπροστά στην πιθανή μουρμούρα του κόσμου, αλλά σταδιακά οι υποψίες για την εξαφάνισή-της βαραίνουν τον ίδιο. Παρόλο που ξεκαθαρίζει τη θέση-του στην αστυνομία, ο περίγυρος αρχίζει να τον απομονώνει, ενώ μαθαίνει παράλληλα ότι η Τζίνα τον φοβόταν, αυτόν που ήταν φιλήσυχος μέχρι αφέλειας, νοικοκύρης μέχρι τελευταίας κεραίας και διακριτικός μέχρι του σημείου να μην τη ρωτάει ποτέ για τα τσιλιμπουρδίσματά-της.
Η συγκλονιστική παρουσία του πρωταγωνιστή και η άκρως επιτυχημένη απόδοση της ψυχολογίας του οδηγεί τον αναγνώστη όχι τόσο στην αγωνία για την τύχη της γυναίκας-του αλλά κυρίως για την ιδιαίτερη ψυχική-του αντίδραση. Όταν αποκαλύπτεται ότι η Τζίνα για μια ακόμα φορά είχε φύγει για ερωτικούς λόγους, ο Ζονάς, βαθιά τραγικός και έντονα συναισθηματικός, από ντροπή, από αίσθηση μοναξιάς, από το συναίσθημα της αποξένωσης απ’ όλα κι απ’ όλους …αυτοκτονεί.
Στα 1956 ήδη, ο Ζιμενόν έχει χαράξει την πορεία της αστυνομικής πεζογραφίας, που ξεφεύγει από το αίνιγμα και την αγωνία του τέλους (χωρίς να τα παραγκωνίζει) και προχωρά σε νέες μορφές εμβάθυνσης.


Πατριάρχης Φώτιος

Thursday, August 27, 2009

Καλοκαιρινές διακοπές: τέλος

Ξανανοίξαμε και σας περιμένουμε
Το Βιβλιοκαφέ ανοίγει ξανά μετά τις θερινές διακοπές. Από χθες βράδυ είμαι πλέον συν γυναιξί και τέκνοις στο κλεινό άστυ γνωρίζοντας τι θα πει θερμή νύχτα συγκριτικά με τις δροσιές της Πίνδου.
Σταδιακά θα ξαναμπούμε στους ρυθμούς μας, θα ξεδιπλωσουμε τα τραπεζάκια μας, θα ανοίξουμε τα βιβλία μας. Ελπίζω δίπλα στη θάλασσα να βρήκαμε διάθεση και για διάβασμα, δίπλα στην ανεμελιά να απολαύσαμε μερικές σελίδες λογοτεχνίας.
Εγώ βρήκα -όπως το περίμενα- το ιδανικό περιβάλλον: στην πλατεία του χωριού, κάτω από έναν υπεραιωνόβιο πλάτανο, βρίσκεται ένα καφενεδάκι, στο οποίο μερικές ώρες, όταν λείπουν οι γέροντες και οι λοιποί ντόπιοι, μπορούσα να κάθομαι και να απολαμβάνω καφεδάκι και βιβλίο. Όταν όμως οδηγούσα, είτε για να πάω την οικογένεια στη θάλασσα, είτε για να ξαναδούμε τα Ζαγοροχώρια, τα Γιάννενα, την Κόνιτσα κ.ο.κ., έκανα μέρες να ανοίξω βιβλίο. Όλα σε μια σειρά, όλα σε μια ειδυλλιακή ραστώνη.
Από σήμερα τα κεφάλια μέσα και τα τραπεζάκια έξω.
Πατριάρχης Φώτιος